:
جهت ارتقای خصوصیات کالای نساجی و یا آماده کردن آن برای مراحل بعدی، تکمیل انجام می گیرد. این تکمیل می تواند فیزیکی، شیمیایی و یا مکانیکی شیمیایی باشد. در انجام تکمیل بر روی کالای نساجی عوامل متعددی تاثیرگذار می باشند که این مسئله حساسیت این عمل را روشن می کند.
به دلیل اهمیت نگهداری آسان از پوشاک محققین درصدد یافتن راه هایی جهت نگهداری راحت و آسان پوشاک شامل الیاف مصنوعی برآمدند که این مسئله در دهه 1960 مورد توجه بیشتری قرار گرفت. با این حال، به سرعت مشخص شد که این گونه لباس ها را به سختی می توان تمیز و پاکیزه کرد و این نسبت به الیاف طبیعی کاملا محسوس بود. تحقیقات فراوانی در صنعت نساجی بر روی مسئله آلودگی صورت گرفت و محصولات فراوانی به بازار عرضه شد. سطوح تکمیل شده ضدآلودگی در روی منسوجات به تسهیل پاک سازی در شرایط خانگی و عمومی می انجامد.
تکمیل های نساجی با توجه به کاربرد به سه دسته موقت، دائم و ثابت دسته بندی می شوند که هرکدام با توجه به جنس محصول متفاوت است.
در دنیای امروز به دلیل افزایش انتظارات و رقابت، محصولات نیاز به خصوصیات خاصی پیدا کرده اند که این مسئله باعث پیشرفت در زمینه انجام تکمیل های خاص روی محصولات شده است. در انجام تکمیل های خاص نکته مورد نظر، انتظار مشتری و اقتصادی بودن آن می باشد. هریک از تکمیل های انجام شده نباید بر روی دیگر خصوصیات مطلوب محصول اثری داشته باشد و همچنین انجام این تکمیل همزمان با تکمیل های دیگر، مسئله بسیار مهمی است که در صورت نداشته اثر متقابل می توان آنها را همزمان در یک مرحله انجام داد.
یکی از این تکمیل های پیشرفته، تکمیل ضد چرک کردن است که به واسطه اضافه نمودن موادی بر روی سطح و یا تغییر در خصوصیات سطح انجام می پذیرد.
چرک معمولا موادی مانند گرد و غبار، چربی ها و روغن ها را شامل می شود که با قرار گرفتن بر روی سطح باعث ایجاد آلودگی و لکه می شوند. در هرحال لکه از هر نوعی که باشد برای مصرف کنندگان ناخوشایند است و باید به راحتی از روی سطح کالا پاک شود که جهت تسهیل در از بین بردن لکه ها از مواد ضد چرک استفاده می کنند.

این مواد با توجه به کاربرد خاصی که دارند، دارای ساختارهای شیمیایی گوناگونی هستند که تعدادی از آنها در ذیل آمده است:

خرید متن کامل این پایان نامه :

1- استرهای پرفلوئورو آکریلیک
2- کمپلکس های کوردیناتیو کروم مشتق شده از اسید منوفلورو کربوکسیلیک
3- ترکیبات کلرو کمپلکس های فوق الذکر
4- ترکیبات سیلیکونی آلی فلورینه
این ترکیبات هرکدام به وسیله کاتالیزورهای خاص خود مورد استفاده قرار می گیرد که یکی از متداول ترین کاتالیزورهای مورد استفاده فلوروبوتیریک اسید می باشد. مواد ضد چرک کننده به طور کلی به دو دسته کلی فعال و مجهول تقسیم بندی می شوند. مواد فعال چرک شدن لباس را کاهش می دهند که به این دسته از مواد، دور کننده چرک نیز گفته می شود. پلیمرهای فلوئوری که چربی را از خود دور می کنند به این گروه فعال متعلق هستند. مواد دور کننده آب را می توان به علت دفع آب و در نتیجه دفع چرک محتوی آب، جزء این گروه دسته بندی نمود. مواد مجهول که آزاد سازنده چرک نام دارند از نفوذ چرک به داخل لیف جلوگیری می کنند و جداسازی چرک را در شست و شوی معمولی و یا خشکشویی آسان تر می کنند.
اهمیت این مواد به طور کلی برای پارچه هایی است که نمی توان آنها را در نزدیکی دمای جوش شست و شو داد. از این رو ممکن است بعضی از چرک ها، مواد چربی، سس و غیره در این دما به راحتی از پارچه جدا نگردند. وجود مواد ضد چرک در این موقعیت می تواند به جداسازی چرک در دماهای پایین کمک کند. وجود مواد تکمیلی دیگر مانند نرم کننده ها ممکن است جداسازی چرک را مشکل تر سازند. ولی به طور کلی مواد هیدروفوب به دفع چرک کمک می کنند. مکانیزم های ضد چرک را می توان در سه گروه زیر خلاصه کرد:
1- پوشش سطح الیاف با مواد هیدروفیل (آبدوست) که با جذب راحت تر آب، شستشو و جداسازی چرک را راحت تر می سازند. این عمل به کمک مشتقات اسید آکریلیک امکان پذیر می باشد.
2- هیدروفیل ساختن سطح الیاف به کمک مواد سطح فعال به نحوی که قسمت لیپوفیل به طرف لیف قرار گرفته و قسمت هیدروفیل مولکولی، در قسمت سطح فعال خارج از سطح لیف قرار بگیرد. به این ترتیب جذب راحت تر آب، شست و شوی آسانتر را امکان پذیر می سازد.
3- استفاده از مواد لیپوفوب – هیدروفیل در پوشش سطح الیاف که در حالت خشک اثر دور کننده چربی را داشته و در شستشو، گروه های هیدروفیل جذب آب را راحت نموده و به جداسازی چرک کمک می کند.
از مشکلات مرتبط با مواد ضدچرک می توان موارد زیر را نام برد:
1- سرسخت کردن زیردست.
2- عدم امکان به کارگیری بعضی از مواد دیگر با ضدچرک در یک مرحله و در نتیجه احتیاج به مرحله تکمیلی جداگانه.
3- پایین بودن ثبات شستشویی.